T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

1. TOKAT TOHUM TAKAS ETKİNLİĞİ DÜZENLENDİ

Yayın Tarihi : 22.03.2023

1.Tokat Tohum Takas Etkinliği Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi 15 Temmuz Konferans salonunda düzenlendi.

Ziraat Fakültesi koordinasyonluğunda; Tokat Valiliği, Tokat Belediyesi, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü ve TEMA Vakfı'nın katkıları ile gerçekleştirilen 1. Tokat Tohum Takas Etkinliği, ilgili paydaşların yanı sıra, ilimizde tarım ve çiftçilikle uğraşan vatandaşlarımızdan da yoğun ilgi gördü.

Etkinliğe GOÜ Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fatih Yılmaz, Tokat Vali Yardımcısı Kaya Çelik,  İl Tarım ve Orman Müdürü Orhan Şahin, Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Ahmet Boz,  Dekanlar,  Kurum Personelimiz ve öğrenciler katıldı.

1.Tohum Takas Etkinliğine; TOGÜ Ziraat Fakültesi, Tokat İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Araştırma Enstitüsü, Can Yücel Tohum Merkezi, Beykoz Tohumculuk,  Ata Tohum Takas Grubu, TOGÜ Hobi Sakinleri, Eryaman Çiftliği,  Kemal Paşa Köyü, Akbelen Köyü, Çökelikkışla Köyü, Behram Köyü, Kızılköy, TOGÜ MTAL ve Tokat Merkez üreticileri tohum getirerek katkı sağladılar.

"BAHARLAR, UMUTLAR VE TOHUMLAR BİRLİKTE YEŞERECEK"

İl Tarım ve Orman Müdürü Orhan Şahin:  "İlimiz Karadeniz ve İç Anadolu Geçit Bölgesi içerisinde yer alması, bir birinden ekolojik farklılıkları gözlemlenen Kelkit, Yeşilırmak ve Çekerek havzalarının bulunması ve rakım farklılıkları nedeniyle; oldukça zengin bir bitki desenine sahiptir. İlimiz tarla bitkilerinden başlayıp tüm sebze tohumlarına varıncaya kadar birçok bitki popülasyonuna ev sahipliği yapmaktadır.

Bu tohumlardan öne çıkanlar; Tokat Soğanı, (soğan ekim alanlarının % 85'ini), Tokat Sarımsağı (sarımsak ekim alanlarının % 99'unu,) Tokat Biberi'dir. (Biber ekim alanlarının % 18'ini, geri kalan % 82 sinin ise % 60'ı Tokat Biberinin ıslahı sonucu elde edelin çeşitlerden oluşmaktadır.) Taze Fasulye ekim alanlarımızın % 30'u yerli ata tohumu olan Cicikız, Boncuk, Balkız, Barbun vb. tohumlardan (fasulye ekim alanlarının ise % 40) oluşmaktadır. İlimiz bağ alanlarının % 95'ini yerli çeşidi olan Narince, Ceviz alanlarının ise % 30'unu ilimize has Tokat, Niksar Cevizi oluşturmaktadır.

Bir milyon üç yüz bin dekar buğday ekimlerinde ise % 20 oranında yerel tohum kullanılmaktadır. İlimizde kullanılan bu tohumların başında bulgur, yarma, erişte yapımında kullanılan makarnalık çeşit Sofu tahılı gelmektedir. Arpa ekiminde yerli tohum kullanımı  % 30, Yulafta % 80, Çavdarda % 90, Nohutta %20, Mercimekte % 60, Fiğde % 50 civarındadır.

İlimizin de içerisinde bulunduğu 2009 - 2018 yılları arasında ülkemiz genelinde Türkiye'de "Yerel Buğday Envanterinin Çıkarılması Projesi"  uygulanmıştır. IWWIP (Uluslararası Kışlık Buğday Yetiştirme Örgütü), FAO (Uluslararası Gıda Örgütü), ICARDA (Kuru Tarım alanları Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezi), CIMMYT (Uluslararası Mısır ve Buğday Geliştirme Merkezi) gibi dünyada öncü örgütlerin içerisinde olduğu, Konya Uluslararası Bahri Dağdaş Tarımsal Araştırma Enstitüsü önderliğinde uygulanan bu proje kapsamında ilimizden toplanan buğdayların 50 âdeti kayda değer bulunmuş ve çiftçi şartlarında ekimi yapılmıştır. Projede yer alan bu çeşitlerin başında; Cam Buğday, Üveyik, Sunter, Çalıbasan, Örmece, Dinemit, Akbaşak, Zerun, Tobbaş, Kırmızı başak ve Sofu gibi yerel buğday çeşitleri gelmekte olup ekimi rakımı yüksek 20 adet köyde halen devam etmektedir.

5553 Sayılı Tohumculuk Kanununa göre yurt içerisinde sadece kayıt altına alınmış çeşitlerin ticaretine izin verilmektedir. Ticarete konu olmamak ve şahsi ihtiyaç miktarı ile sınırlı kalmak kaydıyla, çiftçiler arasında yapılacak tohumluk mübadeleleri bu kanun kapsamı dışındadır. Kayıt altına alınmayan çeşitlerin ticaretine yasal olarak izin verilmemesi nedeniyle ihtiyaç sahiplerinin şahsi ihtiyaçları kadar tohumluğu temin edilebilmeleri için tohumluk takas şenlikleri düzenlenmektedir."  Dedi.

Daha sonra Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hayriye Sibel Gülse Bal, Dünyada endüstriyel tarımın yaygınlaşmasının sonucu olarak geleneksel tarımın dar alanlara sıkışması ve birçok tohum çeşidinin kaybolmasından bahsederek çiftçilerin pazar değeri yüksek tohumlara yöneldiğini söyledi. Yöremizde ata tohumlarla üretim yapıldığını ve bu tohumların tescillenmesinin önemini vurguladı.

Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Ahmet Boz, Tokat'ın bir tarım şehri olduğunu, ekonomide önemli bir paya sahip olduğunu ve burada yapılacak olan takaslarla, tohumlardan üretilecek olan ürünlerin genetik mirasımıza önemli bir katkısı olduğundan bahsetti.

Etkinliğe katılan Rektörümüz Prof. Dr. Fatih Yılmaz; bu etkinliğe ev sahipliği yapmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirirken, genetik mirasımız olan yerli tohumları gelecek nesillere ulaştırmanın öneminden bahsetti.

Prof. Dr. Yılmaz bu yıl ilkini düzenlediğimiz Tohum Takas Etkinliğinin Nevruz Bayramına denk gelmesini anlamlı bularak, Tokat'ın coğrafi ve ekolojik yapısıyla bir tarım şehri olduğunu söyledi. Tokat'ın 15.yüzyıldan itibaren ekonomideki payının önemini vurgulayan rektör Yılmaz, üniversitemizin tarım faaliyetlerinde önemli katkılarının olduğunu ifade etti. Tohum Takas etkinliğinde yapılacak olan takaslarla yetiştirilecek olan ürünlerin bol ve bereketli olmasını temenni ederek sözlerine son verdi.

Konuşmaların ardından sembolik olarak gerçekleştirdiği tohum takası ile takas etkinliği başladı. Çiftçiler, öğrenciler ve ilgili tüm paydaşlar arasında el değiştiren tohumlar, kurulan stantlarda görevliler tarafından kayda geçirildi.

Depremzede Çocukların Çifte Bayram Yaşaması İçin…

1.Tokat Tohum Takas Etkinliği esnasında depremzede öğrenciler yararına bir de kermes düzenlendi. Ziraat Fakültesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi ve kimi STK' ların katkılarıyla düzenlenen yiyecek kermesinden elde edilen gelir, depremzede çocukların ihtiyaçları için harcanacak. Bu sene çakışacak olan Ramazan Bayramı ve 23 Nisan Ulusal Egemenlik Ve Çocuk Bayramı dolayısıyla, depremzede çocukların çifte bayram yaşaması hedeflenerek Gönüllü üniversite personeli ve STK çalışanları tarafından hazırlanan yiyecekler 1.Tokat Tohum Takas Etkinliği 'ne katılan konuklar ve protokol üyeleri tarafından satın alındı.